A BAIXA
Ás sete e media da mañá conflúen na Costa do Campo, os que asistiran á misa, os recentemente chegados para ir ao monte, os que saen das súas casas, e os que non tiveron tempo de pasar pola casa. Na man dereita, unha vara que desde unha raíz ou nó (vara de moca) sae desde o chan ata a altura do ombreiro que servirá para apoiarse, para andar e para alzarse ao vento cando as bestas intenten escapar; no cinto, unha bolsa atada co bocadillo, o reconstitúente para a longa mañá. Moitos nenos agarran con forza a vara de moca que o seu avó elixiulle e que con agarimo estivo preparando coa súa vella navalla. Outros coa mochila ás costas cargadas de cámaras.
A primeira costa, As Cabaniñas é dura; os coñecedores do camiño, minoran o paso e retardan a conversación; os menos informados continúan, pero a media costa, detéñense resollando, mirando a cima e retomando forzas. Ao chegar arriba, os homes e mulleres, miran atrás e abaixo, sorrinse satisfeitos. No Chan dás Queimas está o peche, unha zona cerrada na que se reunirán máis tarde todas as bestas. Aquí tómanse as primeiras decisións; os grupos elixen o camiño e a grea que van ir a buscar. Un mozo experimentado de Sabucedo e coñecedor dos camiños e das greas capitanea o grupo e conducirao a un dos dez montes.
Cando se visualizan as bestas, o grupo párase; o xefe do grupo, apoiado na vara, analiza a situación e comenta cos seus compañeiros a estratexia a seguir e as posibles repostas dás bestas; uns e outros sinalan coa vara os itinerarios para rodear a grea. Decidido, ponse en camiño e recomendan o silencio para achegarse cun rodeo amplo, establecendo un círculo que aos poucos irán pechando.
Antes de ser rodeadas xa se escaparon varias veces e romperon os círculos que os homes e mulleres formaran .As bestas, rodeadas, tras varios intentos baixan amodo, pausadamente; de súpeto concéntranse sobre un flanco, alí estréitase o círculo e prepárase máis xente; entón unhas poucas, lánzanse a galope sobre o flanco que quedou algo desguarecido; varios intentan detelas, en balde. A berros recomendase a todos que pechen o círculo porque se non se van a escapar todas. Vaise a buscar as que escaparon coa axuda de xinetes, e despois de varios intentos, son rodeadas e traídas o círculo, que se abre para que entren. Cérrase o círculo, e empréndese a marcha con mais atención e coidado.
Ao chegar ou Chan dás Queimas están outras greas esperando no peche, Ábrese o círculo e entran as greas a galope. Multiplícanse os relinchos, mestúranse as bestas, as nais buscan aos seus poldros e os cabalos as súas bestas; eles atópanse fronte a fronte. Recoñécense, baixan a cabeza, meten o fuciño cara a dentro para fixar a súa visión, escoraban o chan, intercámbianse dentadas, parece que se afastan, pero elévanse sobre as súas patas traseiras e de pé entrecrúzanse dentadas, baixan, danse as costas e intercámbianse dúas coces que soan nun só estalido, vólvense, míranse e afástanse…ata outra. Os poldros atoparon ás súas nais, algúns maman e as bestas miran con indiferenza a multitude que as observa.
Son case as tres da tarde recóntanse as greas e decídese baixar a Sabucedo. Aínda que hai moita xente para rodear as bestas, non hai que baixar a vixilancia nin perder o paso, agora as bestas polo camiño e os xinetes e a xente polas ladeiras e os toxos.
Ao chegar as Cabanillas divísase Sabucedo, o sorriso e a satisfacción de cumprir coa tradicción unha vez máis, faiche esquecer o cansazo, os torceduras dos saltos e os aguillóns dos toxos. Desde o pobo, a salva de foguetes anuncia que nunha hora chegarán as bestas. Centos de persoas apíñanse na Costa do Campo e os poucos van aparecendo grupos de mozas e mozos, cansados pero suorentos á fronte de grupos de 50 ó 60 bestas, que soben á estrada nerviosas e que queren acelerar o seu paso para chegar ao peche do Curuto, para alí, beber e tombarse a descansar porque ás sete da tarde teñen que entrar no curro para a primeira rapa.
Termina a Baixa; para algúns, o máis bonito de rapa; para todos a satisfacción de participar na continuidade dunha tradición, dun valor e dunha cultura de 330 anos.
PEPE DO CAMPO
No hay comentarios:
Publicar un comentario